"Σημασία έχει η ποιότητα της ζωής ανεξάρτητα από τη διάρκειά της"

Συνέντευξη με τη συγγραφέα Βίκυ Σγουρέλλη

Επιμέλεια:

Βασιλική Β. Παππά

vpappa@cultmagz.com

Η Βίκη Σγουρέλλη γεννήθηκε στη Χίο. Είναι, μητέρα, εκπαιδευτικός, συγγραφέας και εκδότρια. Ελπίζει και αγωνίζεται για έναν καλύτερο κόσμο, με τον δικό της τρόπο.

Β.Π.: Κυρία Σγουρέλλη, πού γεννηθήκατε και ποια είναι η εικόνα που σας έρχεται στο μυαλό από εκείνα τα χρόνια;

Β.Σ.: Γεννήθηκα στη Χίο τον Μάρτιο του 1978. Αυτό που θυμάμαι είναι η ανεμελιά που βιώναμε τότε και τα ατελείωτα παιχνίδια στις γειτονιές και στις παραλίες.

Β.Π.: Τα πρότυπά σας ποια ήταν;

Β.Σ.: Συχνά μου κάνουν αυτή την ερώτηση και σκέφτομαι κάθε φορά «Έχω πρότυπα;». Θα σας πω ότι υπάρχουν άνθρωποι απ' όλους τους τομείς που θαυμάζω. Άνθρωποι καθημερινοί, απλοί, μέχρι αυτούς που έχουν δώσει τη ζωή τους για το καλό της ανθρωπότητας. Άρα, θα υποθέσω ότι πρότυπα δεν έχω, αλλά απόλυτο θαυμασμό και σεβασμό σε κάθε ανθρώπινη οντότητα που σκέφτεται προς το κοινό καλό και όχι ατομικά, σέβεται και βοηθά κάθε ύπαρξη στον πλανήτη.

Β.Π.: Είστε εκπαιδευτικός, συγγραφέας και εκδότρια; Η οικογένειά σας ενίσχυσε την απόφασή σας να ασχοληθείτε τόσο με την επιστήμη όσο και με το επιχειρείν;

Β.Σ.: Η οικογένειά μου γνωρίζει το πόσο αυτόνομη, πεισματάρα και ανεξάρτητη είμαι. Πολλές φορές τους έχω αποδείξει ότι το ένστικτό μου, συνήθως, οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα. Όμως, υπήρξαν και πολλές αποτυχίες που δέχτηκα με το κεφάλι ψηλά. Η αποτυχία, ωστόσο, είναι απαραίτητη προς κάθε επιτυχημένη προσπάθεια. Σε όλα τα στάδια υπήρξαν δίπλα μου και ακόμα με στηρίζουν.

Β.Π.: Ως εκπαιδευτικός που είστε, πιστεύετε ότι η παιδική ηλικία είναι πραγματικά μια αθώα περίοδος της ζωής μας ή μήπως όχι και τόσο;

Β.Σ.:Η παιδική ηλικία και ο τρόπος που τη βιώνει το παιδί καθορίζει πολλές φορές τη μελλοντική του εξέλιξη. Πρέπει να είναι αθώα. Οφείλουμε όλοι και όλες να προσπαθήσουμε να την κάνουμε όσο πιο ανέμελη, ασφαλή και όμορφη μπορούμε. Δεν υπάρχει τέλειος γονέας. Υπάρχει, όμως, ένα συναίσθημα που οφείλουμε να κάνουμε αισθητό στο παιδί μας και στους ανθρώπους που νοιαζόμαστε, την αγάπη. Η αγάπη που έρχεται με τη μορφή μιας αγκαλιάς, της κατανόησης, του απλά να κάθεσαι δίπλα στο παιδί σου σε όποια φάση και να βρίσκεται και να του κρατάς το χέρι όταν τα βάζει με τον εαυτό του και τον κόσμο όλο. Να μην το κάνουμε ποτέ να νιώσει μόνο.

Β.Π.: Οι επιρροές ή οι επιλογές είναι σημαντικότερες στη ζωή; Ποια από τα δύο πιστεύετε ότι καθορίζουν περισσότερο τη ζωή μας;

Β.Σ.: Οι επιλογές, διότι μπορώ πλέον να καθορίσω εάν οι επιρροές είναι καλοπροαίρετες ή έχουν άλλους σκοπούς. Οι επιρροές καθορίζουν πολλές φορές και τις επιλογές μας. Γι' αυτό πιστεύω ότι ο άνθρωπος πρέπει να διαβάζει πολύ, όχι μόνο μυθιστορήματα, αλλά έρευνες, φιλοσοφία καθώς επίσης να μελετά την ανθρώπινη συμπεριφορά. Διότι εάν οι επιρροές έχουν αρνητικό πρόσημο, τότε σίγουρα θα μετανιώσουμε για τις επιλογές μας. Η ανάπτυξη της κριτικής μας σκέψης δεν είναι σίγουρο ότι θα μας αποτρέψει από μια κακή επιρροή, διότι χρειάζεται να εμπιστευόμαστε τους συνανθρώπους μας-άσχετα εάν αυτοί δεν αποδειχθούν άξιοι- αλλά θα μας εφοδιάσει με τους τρόπους ώστε να μετατρέψουμε μια κακή επιλογή που βασίστηκε σε μια ακόμα πιο τοξική επιρροή σε ένα μάθημα ζωής, που θα φροντίσουμε να μην επαναλάβουμε.

Β.Π.: Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Books with Shoes" το βιβλίο σας «Eφη-Βία», ένα βιβλίο που όπως γράφει στο προλογικό σημείωμα η ψυχολόγος Ευγενία Δάνδη, «δεν είναι ένα μυθιστόρημα, ούτε ένα παραμύθι». Τι είναι τελικά ;

Β.Σ.: Σκέψεις. Σκέψεις αποτυπωμένες σε γκρι και έγχρωμες εικονογραφημένες σελίδες. Μια ρεαλιστική αφήγηση σε μορφή graphic novel.Σύντομο, εικονογραφημένο από τον Μανώλη Κοτρώτσιο με απίστευτα σχέδια που προβληματίζουν και λέξεις κοφτερές. Είναι οι σκέψεις που στοιχειώνουν το μυαλό των παιδιών στην εφηβεία και διστάζουν να παραδεχτούν τα ίδια, πόσο μάλλον να τις αποκαλύψουν στους γονείς τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δαιμονοποίηση αυτών των σκέψεων και το καταχώνιασμα τους στον βυθό του ασυνείδητου. Και όταν φθάσουν στο ασυνείδητο, τα πράγματα γίνονται πραγματικά πολύ δύσκολα. Για τους γονείς, αυτό το βιβλίο είναι μια ευκαιρία να δουν κάποιες από τις σκέψεις των παιδιών τους ώστε να τα βοηθήσουν δίνοντας τους περισσότερη ελπίδα μέσω της κατανόησης.

Υπάρχουν δύο επίλογοι στο βιβλίο: ο γκρι και ο έγχρωμος-το σκοτάδι και το φως. Οι γκρίζες σελίδες στη ζωή μας θα υπάρχουν όπως και οι έγχρωμες, αλλά ποιος θέλει να ζει στο σκοτάδι;. Επέλεξα, λοιπόν, να το δώσω στα παιδιά, στους γονείς, στους θεραπευτές και από εκεί και μετά το αφήνω πάνω τους.

Β.Π.: Από πού αντλήσατε το θέμα για το βιβλίο σας;

Β.Σ.: Από τις εφηβείες -συμπεριλαμβανόμενης και της δικής μου- των οποίων γίνομαι μάρτυρας είκοσι χρόνια τώρα. Βλέπω το πόσο υποφέρουν τα παιδιά μας και πόσο λίγες είναι οι άμυνές τους.

Β.Π.:Έχετε αναρωτηθεί πώς θα ήταν η ζωή σας αν δεν ακολουθούσατε τη συγγραφή;

Β.Σ.: Θα ήταν ίδια. Πιθανόν να μην είχα γνωρίσει αρκετούς ομότεχνούς μου που θαυμάζω και αγαπώ. Αλλά, θα συνέχιζα να απολαμβάνω την αγάπη των μαθητών μου, να δημιουργώ και ας μην το ξέρει κανείς και να παλεύω όπως όλοι. Είτε εκδίδουμε, είτε όχι, όλοι γράφουμε. Και αυτό γίνεται και δημόσια, πλέον, μέσα από σελίδες συγγραφής, συλλογικά έργα, λέσχες και φυσικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Β.Π.: Πώς είναι η καθημερινότητά σας;

Β.Σ.: "Just a perfect day" του Λου Ριντ. Οι μέρες μου είναι πάντα πολύ συναισθηματικά φορτισμένες διότι έμαθα, πλέον, ότι αυτή είναι η φύση μου.. Κάθε άσχημο κοινωνικό δρώμενο και η τύχη των ανθρώπων και κάθε ύπαρξης με επηρεάζει βαθύτατα. Η κατάρα της ενσυναίσθησης. Γι' αυτό, άλλωστε, κάθε βράδυ γράφω. Είναι η εξομολόγησή μου στον κόσμο, στον Θεό. Τη μέρα μου ομορφαίνουν η κόρη μου και όλα μου τα παιδιά, οι μαθητές και οι μαθήτριές μου. Τα κατοικίδια μου και τα αδεσποτάκια που φροντίζουμε όλοι. Οι γονείς των μαθητών μου που φροντίζουν πάντα να βοηθούν το έργο και να συμμετέχουν. Και έτσι βλέποντας το πόσο καλά τα πηγαίνουν στη ζωή τους, αλλά και πόσο δυνατοί και επίμονοι είναι σε κάθε δυσκολία που αντιμετωπίζουν, ξέρω ότι όλα θα πάνε καλά. Γιατί «we're going to reap just what we sow»-θα θερίσουμε αυτά που σπέρνουμε. Και εμείς σπέρνουμε αγάπη.

Β.Π.: Όλοι μας τους τελευταίους μήνες βιώνουμε μια περιπέτεια, την επέλαση του Covid στη ζωή και την καθημερινότητά μας. Πολλοί συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους ενώ άλλοι «παλεύουν» ακόμη με αυτό τον ύπουλο εχθρό. Για σας τι αξίζει περισσότερο τελικά στη ζωή κυρία Σγουρέλλη;

Β.Σ.: Μετρηθήκαμε και βγήκαμε λιγότεροι και λιγότερες. Έχουν περάσει σχεδόν τρία χρόνια, νομίζω. Και όσοι επιβιώσαμε ή επιβιώνουμε, δεν βγήκαμε αλώβητοι από αυτή τη διαδικασία που ακόμα καραδοκεί. Τι έχει, λοιπόν, σημασία για εμένα σε αυτή τη ζωή; Η ποιότητα της ίδιας της ζωής ανεξάρτητα από το πόσο αυτή κρατήσει. Νομίζω ότι χωρίς προσφορά η ύπαρξή μας δεν θα είναι ποτέ αρκετή και δεν θα έχει νόημα. Θα είναι κενή. Από να ταΐσεις ένα περιστέρι, να βάλεις νερό σε ένα διψασμένο σκυλί, μέχρι να πεις μια καλή κουβέντα σ' έναν άνθρωπο που το έχει ανάγκη. Και σε όλα αυτά να θέτεις και τα όρια σου για να διατηρηθείς υγιής, ψυχικά και σωματικά, ώστε να συνεχίσεις να προσφέρεις. Αυτό θεωρώ ότι έχει αξία. Έτσι, όταν έρθει η ώρα μας, διότι κανείς δεν είναι αθάνατος, να πούμε ότι περάσαμε σαν αστραπή, αλλά άξιζε. Και μια άξια ζωή είναι αυτή, που ενώ διανύεις το τέλος, έχεις δίπλα σου ανθρώπους να σου σταθούν και ας μην έχεις να ανταλλάξεις τίποτα πια.