Χαμόγελα, ενημέρωση και πρόληψη – Κάθε γυναίκα μετράει 

Επιμέλεια:

Βασιλική Β. Παππά

vas_nikpap@yahoo.gr

Ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή ενημέρωση μπορούν να σώσουν ζωές. Με αφορμή τη δική μου εμπειρία, θεώρησα σημαντικό να δώσω τον λόγο στον γιατρό που στάθηκε δίπλα μου σε μια δύσκολη στιγμή, τον κ. Χρήστο Βρέκα. Μέσα από αυτή τη συζήτηση, μοιράζεται μαζί μας όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την πρόληψη, τους μύθους αλλά και τη δύναμη που κρύβει κάθε γυναίκα.

Χρήστος Βρέκας - Χειρουργός Μαστολόγος, με πολυετή εμπειρία στη φροντίδα της υγείας του μαστού 

Β.Π.: Γιατρέ, πόσο σημαντικός είναι ο τακτικός έλεγχος και σε ποια ηλικία πρέπει μια γυναίκα να ξεκινά να εξετάζεται;

Χ.Β.: Ο προσυμπτωματικός έλεγχος αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού. Η μαστογραφία παραμένει η μέθοδος εκλογής, καθώς μπορεί να ανιχνεύσει βλάβες σε υποκλινικό στάδιο. Οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες (π.χ. EUSOMA, NCCN) συστήνουν την έναρξη του τακτικού ελέγχου στις γυναίκες μέσου κινδύνου από την ηλικία των 40 ετών, με ετήσια μαστογραφία. Σε γυναίκες υψηλού κινδύνου (φορείς BRCA1/2, ισχυρό οικογενειακό ιστορικό) η έναρξη γίνεται νωρίτερα και συχνά περιλαμβάνει μαγνητική μαστογραφία (MRI) σε συνδυασμό με μαστογραφία.

Β.Π.: Υπάρχουν συμπτώματα που πρέπει να κινητοποιήσουν μια γυναίκα να επισκεφθεί άμεσα τον γιατρό της;

Χ.Β.: Ο καρκίνος του μαστού είναι κατά κανόνα ασυμπτωματικός στα αρχικά στάδια. Ωστόσο, σημεία που πρέπει να κινητοποιούν είναι η ψηλάφηση σκληρού ογκιδίου με ανώμαλα όρια, εισολκή θηλής, αυτόματη αιματηρή ή οροαιματηρή εκροή από τη θηλή, δερματικές αλλοιώσεις τύπου «φλοιού πορτοκαλιού» ή τοπική ερυθρότητα που δεν υποχωρεί, καθώς και διογκωμένοι λεμφαδένες στη μασχάλη. Αυτά τα συμπτώματα χρήζουν άμεσης διερεύνησης με απεικονιστικό και ενδεχομένως ιστολογικό έλεγχο.

Β.Π.: Ποιοι είναι οι πιο συνηθισμένοι μύθοι γύρω από τον καρκίνο του μαστού που θα θέλατε να καταρρίψετε;

Χ.Β.: Υπάρχει ακόμη παραπληροφόρηση. Ενδεικτικά:

• Η χρήση αποσμητικών ή στηθόδεσμου δεν αυξάνει τον κίνδυνο.
• Ο πόνος δεν αποτελεί συχνό σύμπτωμα καρκίνου· τα περισσότερα ογκίδια είναι ανώδυνα.
• Ο καρκίνος του μαστού αφορά και άνδρες, αν και σε πολύ μικρότερο ποσοστό (<1%).
• Η υγιεινή διατροφή και η άσκηση μειώνουν τον κίνδυνο, αλλά δεν τον εκμηδενίζουν· η πρόληψη βασίζεται στον τακτικό έλεγχο.

Β.Π.: Πώς έχουν εξελιχθεί οι θεραπείες τα τελευταία χρόνια;

Χ.Β.: Η πρόοδος είναι εντυπωσιακή. Στη χειρουργική, η τάση είναι προς τις ογκοπλαστικές και συντηρητικές τεχνικές, με στόχο την αφαίρεση της νόσου και τη διατήρηση του μαστού όπου είναι εφικτό. Στη συστηματική θεραπεία, οι στοχευτικοί παράγοντες (π.χ. HER2-θετικοί αναστολείς), οι αναστολείς CDK4/6, οι PARP αναστολείς για φορείς BRCA, καθώς και η ανοσοθεραπεία, έχουν βελτιώσει σημαντικά την επιβίωση και την ποιότητα ζωής. Επιπλέον, η εξατομίκευση της θεραπείας με βάση τα μοριακά χαρακτηριστικά του όγκου (precision medicine) αποτελεί πλέον καθημερινή κλινική πρακτική.

Β.Π.: Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της ψυχολογίας στην πορεία μιας ασθενούς;

Χ.Β.: Η ψυχολογική υποστήριξη είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ογκολογικής φροντίδας. Η διάγνωση καρκίνου του μαστού προκαλεί συχνά άγχος, κατάθλιψη και διαταραχές προσαρμογής. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με ισχυρή ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη παρουσιάζουν καλύτερη συμμόρφωση στις θεραπείες και βελτιωμένη ποιότητα ζωής. Για τον λόγο αυτό, η διεπιστημονική ομάδα οφείλει να περιλαμβάνει και ψυχολόγο ή ψυχο-ογκολόγο.

Η πρόληψη, η ενημέρωση και η ελπίδα πάνε χέρι-χέρι

Β.Π.: Τι θα θέλατε να πείτε σε μια γυναίκα που μόλις έλαβε τη διάγνωση;

Χ.Β.: Θα της έλεγα ότι ο καρκίνος του μαστού σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό ιάσιμος, ειδικά όταν ανιχνεύεται σε πρώιμα στάδια. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι πολλές και εξατομικευμένες, ενώ η πλειοψηφία των γυναικών συνεχίζει μια φυσιολογική ζωή μετά τη θεραπεία. Το σημαντικότερο είναι να μην παραδοθεί στον φόβο, να εμπιστευθεί την ιατρική ομάδα και να αντιμετωπίσει τη νόσο ως μια μάχη που, στις περισσότερες περιπτώσεις, μπορεί να κερδηθεί.

INFO:

Χρήστος Βρέκας, Μαστολόγος - Χειρουργός Μαστού

Εγνατία 81Α, Θεσσαλονίκη

Τηλ.: 2310221323, Κιν. 6973980293